W serbskim Belgradzie DAF-y stanowią połowę, liczącej 200 pojazdów floty miejscowego przedsiębiorstwa komunalnego Fot. DAF

Obecnie różnorodne, nierzadko jedyne w swoim rodzaju, zabudowy oparte na podwoziach marki DAF pracują na całym świecie – od Australii, przez RPA, po kraje europejskie. Jest wiele powodów, dla których DAF-y są tak popularne wśród zabudowców i usługodawców. Jednym z nich jest historia marki i wizja, jaką od początku realizował jej założyciel.

Hub van Doorne i jego brat Wim początkowo zajmowali się kuciem i spawaniem, a także naprawami pojazdów. Globalny kryzys gospodarczy w latach 30. XX w. zainspirował braci do inwestycji i rozbudowy swojego biznesu. Warsztat przekształcił się w niewielkiego producenta przyczep, które od początku wyróżniały się lekką i sztywną konstrukcją. To kluczowa cecha dla każdego pojazdu ciężarowego. Niska masa własna nie tylko pozwala więcej przewieźć, ale także zamontować cięższą i bardziej złożoną zabudowę.

Innowacje od początku

Założyciel marki DAF już w latach 30. wymyślał i wdrażał specjalistyczne rozwiązania i to nie tylko w swoich produktach. Jednym z przykładów było Trado. To zestaw do konwersji dwuosiowej ciężarówki 4x2 na wersję 6x4 i to w zaledwie pięć godzin. Konstrukcja była uniwersalna – montaż dodatkowej osi możliwy był zarówno za, jak i przed oryginalną osią napędową. Rozwiązanie pozwalało w prosty sposób przystosować pojazd do jazdy w terenie, co było szczególnie istotne w kontekście zbliżającej się wojny. Ten układ napędowy stosowano również w holenderskim samochodzie opancerzonym M39. Kolejną innowacją, która w zasadzie zapoczątkowała transport intermodalny, była przyczepa przystosowana do łatwego załadunku i rozładunku kontenerów kolejowych oraz dostarczania ich w miejsca, gdzie nie docierała kolej. <śródt> Dla wojska, dla telewizji W powojennym świecie samochody ciężarowe były towarem deficytowym, więc i w tym przypadku van Doorne wyszedł naprzeciw potrzebom rynku i uruchomił produkcję ciężarówek, stopniowo zwiększając udział własnych komponentów i podzespołów, w tym kabin i jednostek napędowych. Holenderska marka kontynuowała również dostarczanie wojsku ciężarówek ze specjalistycznymi zabudowami. Takim modelem był DAF YA126 – wszechstronna konstrukcja o DMC 4,4 t, na której budowano karetki, warianty wojskowe, a nawet samochody pożarnicze. Możliwości szybkiego montowania specjalistycznych zabudów na DAF-ach pokazano światu m.in. podczas Tour de France 1973. Ciężarówki z Eindhoven były wykorzystywane do obsługi słynnego wyścigu, więc miały dość nietypowe zabudowy, np. do przewozu dużej liczby płotków i innych wygrodzeń, podnośniki dla operatorów kamer czy też platformy z podestami dla kamerzystów, pozwalające podążać za poszczególnymi zawodnikami czy peletonem. Do specjalistycznych zastosowań wykorzystywano również dostawcze DAF-y, a konkretnie duże furgony 400, które na Wyspach Brytyjskich były masowo wykorzystywane jako karetki pogotowia. Obecnie podwozia DAF również są wykorzystywane jako specjalistyczne pojazdy ratownictwa medycznego. Takim egzemplarzem dysponuje np. jednostka z Wuppertalu w Niemczech. <śródt> Cyfrowo, sprawnie, niezawodnie W kolejnych dekadach inżynierowie DAF-a konsekwentnie dążyli do uproszczenia i przyspieszenia procesu zabudowy podwozi. Jednym z ważniejszych osiągnięć było wdrożenie systemu CAN dla zabudowców. Układ pozwolił na znaczące zredukowanie liczby połączeń elektrycznych między podwoziem i zabudową. Redukcja okablowania i liczby złącz miała również wpływ na zmniejszenie ryzyka ew. awarii, a także ułatwiła diagnozowanie i usuwanie usterek. Wraz z ułatwianiem pracy zabudowcom, DAF rozwijał PACCAR Body – fabryczny program, który pozwalał klientom odebrać od dealera podwozie z gotową do użytku zabudową. Ta oferta szybko zyskała uznanie zarówno wśród mniejszych przewoźników, jak i dużych firm, takich jak Royal Mail. Między 2007 a 2020 rokiem królewska poczta odebrała aż 5 tys. DAF-ów z gotowymi zabudowami, a łącznie na brytyjskim rynku dostarczono 10 tys. samochodów z programu PACCAR Body. <śródt> Szybko, szybciej, DAF O tym, jak sprawnie może przebiegać wykonanie nawet bardzo specjalistycznej zabudowy na podwoziu DAF, świadczy przypadek realizacji dla NHS Blood and Transplant – agencji brytyjskiej służby zdrowia zajmującej się krwiodawstwem i transplantologią. Po wybuchu pandemii COVID-19 jednostka potrzebowała ośmiu dodatkowych ciężarówek wykorzystywanych m.in. do transportu i badania osocza krwi ozdrowieńców, które miało pomagać w leczeniu zakażonych. Dzięki wysiłkowi brytyjskiego importera marki, jednego z dealerów, dostawców podzespołów i wykonawcy zabudowy, samochody były gotowe w ciągu dwóch tygodni od złożenia zamówienia! Osiągnięto to pomimo problemów kadrowych, wywołanych m.in. zachorowaniami na COVID-19.

– Jestem pod wrażeniem tego, jak szybko odpowiedziano na nasze potrzeby. DAF i dostawcy wykorzystali całą swoją wiedzę, doświadczenie, zasoby i możliwości w sytuacji kiedy najbardziej potrzebowaliśmy ich zaangażowania – ocenił John Lowden, menedżer floty NHSBT. <śródt> Zabudowa online Kolejnym krokiem milowym było wdrożenie szczegółowych instrukcji dla zabudowców, a następnie – uruchomienie portalu DAF BodyBuilder Information. Witryna zawiera niezbędny zestaw narzędzi online, który umożliwia sprawne tworzenie projektów zabudów. Wystarczy wczytać numer zamówienia lub pojazdu, aby uzyskać dostęp do pełnej specyfikacji technicznej pojazdu, zgodnie ze wskazaniami klienta, a także dokładnych informacji 2D i 3D. Po kilku latach BBI przeszedł spory lifting. Dodano więcej szczegółowych rysunków, arkuszy specyfikacji oraz rysunków CAD podzespołów. Poprawiona wyszukiwarka przyspieszyła odnajdywanie potrzebnych materiałów, np. rysunków, plików CAD czy modeli 3D, dzięki którym można klientom prezentować wizualizacje gotowego pojazdu. <śródt> DAF w akcji Wiodące przygotowanie DAF-ów do montażu różnorodnych zabudów potwierdza także to, w jak wielu miejscach na świecie te samochody są używane do realizacji zadań komunalnych. Co ciekawe są to lokalizacje, w których występują skrajnie różne warunki, np. gorące australijskie Perth i Szetlandy, gdzie zimy są długie i zimne, lato krótkie i upalne, a powietrze bardzo wilgotne.

Po australijskim Interiorze, między osadami oddalonymi o wiele kilometrów od większych ośrodków miejskich jeździ specjalistyczny zestaw z dwiema naczepami i ciągnikiem DAF (DMC 58 t). Pojazd to pierwszy w Australii mobilne laboratorium do badania płuc i układu krążenia. Pozwala na zbadanie m.in. grup zawodowych szczególnie narażonych na schodzenia tych organów. Dla wielu z nich dotarcie do najbliższego ośrodka medycznego, gdzie mogą wykonać takie badania oznacza kilkaset kilometrów jazdy, a DAF przywozi sprzęt i lekarzy prosto pod ich zakład pracy czy do miejsca zamieszkania.

Z kolei w serbskim Belgradzie DAF-y stanowią połowę, liczącej 200 pojazdów floty miejscowego przedsiębiorstwa komunalnego. Tylko w 2020 roku do użytku w Belgradzie i okolicach weszły 44 DAF-y z gotowymi zabudowami. Oprócz walorów samej ciężarówki, kluczowe było właśnie to, że miejscowy dealer dostarczył kompletne, gotowe do użytku samochody – z zabudowami i niezbędnym wyposażeniem.

Na australijskim rynku można znaleźć także wiele innych ciekawostek. Na przykład największa w kraju pompa do betonu zamontowana na czteroosiowym DAF-ie CF85, albo specjalistyczna zabudowa do mieszania, przygotowywania i wtłaczania płynnych materiałów wybuchowych wykorzystywana w przemyśle górniczym. Bazą dla tej realizacji był z kolei DAF CF75.

Z DAF-ów CF 410 FA z napędem 4x4 korzysta policja z Saksonii w Niemczech. W tym landzie pracują trzy takie pojazdy służące jako mobilne punkty dowodzenia, samochody do przewozu cennych dowodów czy zaplecze dla policjantów. Co więcej, te DAF-y są także przystosowane do rozpędzania zamieszek.

Gdzie jeszcze DAF-y służą realizacji potrzeb mieszkańców? Długo by wymieniać, bo ciężarówki z Eindhoven pracują m.in. w Wolfsburgu, wielu brytyjskich hrabstwach, np. Norfolk czy Gloucestershire, ale też w Ramli, Jerozolimie (Izrael) oraz w Libanie. Poza Wielką Brytanią komunalne DAF-y najczęściej można spotkać w holenderskich miejscowościach. W Belgradzie służą nie tylko do oczyszczania miasta, lecz także do utrzymania i napraw sieci wodociągowej. Podobne zadania realizują na Malcie. Na liście miast, w których DAF-y pracują są również Tuluza, Vlore (Macedonia), Lousada (Portugalia), Tunis, Hradec Kralove, Dundee (Szkocja), Bukareszt, Dublin, Edynburg a nawet Melbourne. (red)

Osiem DAF-ów LF zabudowano i przygotowano do pracy dla NHS BT w ciągu dwóch tygodni Fot. DAF

CF 8x4 dla firmy IND-EKO w Chorwacji Fot. DAF

DAF-y CF dla policji z Saksonii Fot. DAF